ولایت عصبه از دیدگاه نهج البلاغه

Authors

منصور پهلوان

هیئت علمی دانشگاه تهران حامد شریعتی نیاسر

دانشجوی دانشگاه تهران

abstract

با وجود آنکه ولایت عصبه در حدیث و فقه امامیّه جایگاهی ندارد، امّا بسیاری از شارحان نهج البلاغه با استناد به حکمتِ «إِذَا بَلَغَ النِّسَاءُ نَصَّ الْحَقَائقِ فَالْعَصَبَهُ أَوْلَی»، از اولویّت عصبه بخصوص در امر تزویج بر ولایت مادر سخن گفته اند. این درحالی است که احادیث معارض در این باب فوق حدِّ احصاء است و اجمالی که در این حدیث وجود دارد، موجب تحمیل عقیده ی آنان بر نهج البلاغه گردیده است. همچنین حدیث، معنای صریح و روشن و صحیحی دارد که از نظر شارحان و مترجمان مخفی مانده و آن مربوط به معنای کلمه های «حقائق» و«عصبه» است. «حقائق» جمعِ «حقیقه» و به معنای کسی است که واجب است از او حمایت شود و عصبه کسانی هستند که این حمایت را انجام می دهند.

Sign up for free to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ولایت عصبه از دیدگاه نهج‌البلاغه

با وجود آنکه ولایت عصبه در حدیث و فقه امامیّه جایگاهی ندارد، امّا بسیاری از شارحان نهج‌البلاغه با استناد به حکمتِ «إِذَا بَلَغَ النِّسَاءُ نَصَّ الْحَقَائقِ فَالْعَصَبَةُ أَوْلَى»، از اولویّت عصبه بخصوص در امر تزویج بر ولایت مادر سخن گفته‌اند. این درحالی است که احادیث معارض در این باب فوق حدِّ احصاء است و اجمالی که در این حدیث وجود دارد، موجب تحمیل عقیده‌ی آنان بر نهج‌البلاغه گردیده است. همچنین حدیث، معنای صریح و روشن و صحیح...

full text

حوزه معنایی «ولایت» در قرآن و نهج ‏البلاغه

معنى‌شناسى واژه "ولایت" در قرآن و نهج‌البلاغه با تأکید بر جنبه‌هاى اجتماعى و کشف معناى اساسى آن است. نویسنده، نخست به دسته‌بندى انسانها در قرآن اشاره کرده و براساس تقسیم انسانها به "اولیاءاللَّه" و "اولیاء الشیطان" و رابطه "هدایت و ضلالت" با "اطاعت و تبعیّت"، دو انتخاب و دو گونه عمل را در قرآن ذکر کرده و راه شیطان را، راه ضلالت و راه پیروانِ دستورات الهى را، راه هدایت بشر شمرده و به رابطه "اطاعت" ب...

full text

بررسی اصول مدیریت اسلامی از دیدگاه نهج البلاغه

     مدیریت از دیدگاه آموزه ها و منابع اصیل اسلامی دارای شرایط و اصولی است که مدیر را در رسیدن به اهداف مدیریتی،  یاری می کند. در متون معتبر از جمله نهج البلاغه، مسئله مدیریت در ابعاد مختلف آن از مدیریت سیاسی گرفته تا اقتصادی وحتی مدیریت خانواده مورد توجه قرار گرفته است. تلاش ما در این نوشتار، بررسی مهمترین شرایط مدیریت از دیدگاه علی بن ابی طالب (ع) می باشد.

full text

مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه

یکی از مطالبات به حق جامعۀ ما سی و هفت سال پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، استقرار ارزش‌های ناب اسلامی در تمامی شئون جامعه به‌ویژه تصمیم‌گیری‌های حوزۀ اقتصادی و بازرگانی است. هدف پژوهش حاضر تبیین و شناسایی مؤلفه‌ها و اصول مشتری‌مداری و ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نهج‌البلاغه خواهد بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و در زمرۀ پژوهش‌های توصیفی از شاخۀ پیمایشی قرار می‌گیرد. برای گردآ...

full text

بررسی اهداف حکومت دینی از دیدگاه نهج البلاغه

حکومت دینی، حکومتی است که در آن مدیریت خرد و کلان جامعه بر مبنای احکام، فرامین و ارزش‌های دینی انجام ‌گردد. اهداف یک نظام، اموری کلی است که دستیابی به آنها در آن نظام مطلوب است. این مقاله بر آن است تا با جستاری در آموزه‌ها و سیره سیاسی و رفتاری امام علی(ع)‌ اهداف کلان حکومت اسلامی را در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی ـ امنیتی بررسی نماید. در یک نگاه اهداف حکومت از منظر آن ح...

full text

تبارشناسی جاهلیت از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه

اهلیت یکی از مفاهیم کلیدی در شناخت دقیق عصر پیش از اسلام و بازشناسی خاستگاه آن در عصر خلفا در تاریخ سیاسی اسلام است. نوشتار حاضر بعد از معناشناسی، جاهلیت، در قرآن و نهج البلاغه بر آن است تا مؤلفه های جاهلیت، درقرآن کریم و نهج البلاغه را ارائه نماید. اگرچه انگاره اندیشمندان در معناشناسی جاهلیت بر آن است که بر فرهنگ خاصی اطلاق می شود اما مؤلفه های جاهلیت در قبل از اسلام با بعد از آن می توا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
سراج منیر

جلد ۲، شماره ۴، صفحات ۱-۲۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023